So Sánh Yoga Và Thể Dục Thông Thường ~ Yoga Và Cuộc Sống

Nhiều người vẫn coi yoga là một bộ môn thể dục thông thường. Điều này không đúng, mặc dù yoga và những bộ môn thể dục khác đều có mục đích chung là mang lại sức khỏe cho con người. Vậy, yoga khác với những bộ môn thể dục khác như thế nào và bộ môn nào cần thiết hơn, có ích hơn cho sức khỏe chúng ta?

1. Yoga là gì?

Yoga theo nguồn gốc chữ Phạn là kết hợp, kết hợp giữa thể xác và tinh thần, giữa con người với Vũ trụ. Yoga là một lối luyện tập và kiến thức đã có từ lâu đời, 95% của nó là từ thực tiễn. Yoga là một hệ thống của nhiều kỹ thuật làm sao cho thân thể và trí não khỏe mạnh. Nó là một khoa học làm thế nào đem lại sự hài hòa hoàn toàn và quân bình cho đời sống. Bằng chứng là những ai luyện tập yoga đều đặn đều có sức khỏe tốt.

2. Sự khác nhau cơ bản giữa yoga và các bộ môn thể dục khác

Điểm khác nhau giữa yoga và các bộ môn thể dục khác là ở chỗ các bộ môn thể dục làm cơ bắp phát triển thông qua vận động, nhấn mạnh đến các động tác có cường độ cao, từ đó tăng độ bền của hệ cơ xương, đẩy mạnh lưu thông tuần hoàn máu. Trong khi đó, yoga hướng đến sự hoạt động của các tuyến nội tiết thông qua các tư thế chậm, từ từ và luôn gắn liền với thư giãn.

Các bộ môn thể dục thường có tác động chủ yếu đến thể chất trong khi yoga lại mang lại những tác động lớn hơn về tinh thần. Tất nhiên, việc tập luyện yoga cũng mang lại những lợi ích lớn về thể chất thông qua sự hoạt động hài hòa của tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể. Yoga và các bộ môn thể dục đều cần thiết cho cỗ máy chung là cơ thể.

3. Những lợi ích của yoga so với thể dục thông thường

Yoga và thể dục đều bao gồm những hoạt động thể lực, vận động nhằm tác động lên cơ thể co người. Tuy nhiên, phương pháp vận động theo lối yoga có những lợi ích vượt trội so với các bộ môn thể dục thông thường.

- Cơ thể không bị mệt mỏi do axit lactic: Khi cơ bắp co rút, lượng đường trong cơ thể phân hóa thành axit lactic và năng lượng dôi ra được giải phóng. Tuy nhiên, phần lớn lượng axit lactic tạo ra kết hợp với ô-xi để chuyển hóa thành nước và khí CO2. Khi tập thể dục thông thường, phổi thở gấp để có đủ ô-xi cho nhu cầu của cơ bắp, nhưng vẫn không thể đủ cho nhu cầu này. Nghĩa là một phần axit lactic dư thừa sẽ bị tích tụ trong cơ bắp làm cho cơ bắp trở nên mệt mỏi hoặc bị chuột rút. Ngược lại, với yoga, các tư thế và bài tập vừa phải kết hợp với thở sâu nên lượng ô-xi được cung cấp vừa đủ với lượng ô-xi cần thiết cho cơ bắp nên không gây tình trạng tồn đọng axit lactic, không gây mệt mỏi.

- Làm tăng tuần hoàn máu: Các bài thể dục và yoga đều có tác động lớn tới hệ cơ xương, ép các tĩnh mạch mạnh hơn, giúp bơm máu về tim nhanh hơn. Tim đập nhanh và mạnh hơn, máu được bơm nhiều hơn sẽ kích thích hơi thở nhanh và sâu hơn, làm tăng lưu thông không khí qua phổi. Kết quả là các tế bào nhận được nhiều năng lượng và ô-xi hơn. Ở các bộ môn thể dục, năng lượng bổ sung này bị tiêu hao hết vào các động tác thể dục nặng, nhanh, liên tục. Nhưng ở yoga, các tư thế chậm rãi không tiêu tốn hết mà tích trữ phần năng lượng được cung cấp thêm này, do vậy, cơ thể sẽ được tích trữ thêm năng lượng.

- Luyện tập toàn bộ các cơ: có những cơ bắp của cơ thể hầu như không bao giờ được tác động tới, ngay cả trong những bài tập thể dục. Nhưng đối với yoga, ngay cả những cơ ít sử dụng nhất như cơ xương sườn, cơ bụng đều được tác động tới và hoạt động tốt hơn.

Ngoài ra, yoga có những tác động tới cơ thể mà các bài thể dục không mang lại được như: luyện tập cột sống bằng cách kéo giãn, căng và vặn cột sống theo nhiều mức độ khác nhau, nhằm ngăn ngừa và khắc phục những tư thế sai của cột sống; làm giãn các mạch máu bằng cách vặn người hoặc kéo duỗi người, từ đó tăng tính đàn hồi và ngăn ngừa sự xơ cứng và tắc nghẽn các động mạch do chất béo hay cholesterol gây ra; xoa bóp cơ quan nội tạng thông qua các tư thế yoga, cải thiện tuần hoàn máu tới các cơ quan này làm cho chúng khỏe mạnh hơn.

Như vậy, so với các bộ môn thể dục thông thường, yoga tác động tới cơ thể một cách toàn diện hơn, triệt để hơn, không những tăng cường sức mạnh cơ bắp mà còn điều hòa toàn bộ các cơ quan, hệ nội tiết, không những tăng cường sức khỏe thể chất mà còn tinh thần được vững mạnh, hài hoà, có khả năng kiểm soát được xúc cản, có năng lực tập trung tư tưởng chống xao lãng và có năng lực tự chủ bản thân ngày càng cao, tính tự tin tốt hơn. Đây chính là bí quyết đem lại sức khỏe và sự dẻo dai của yoga mà không bộ môn thể dục nào khác có được. Hãy cùng khám phá những lợi ích to lớn này của yoga.

YOGA VÀ CHIẾC ĐIỆN THOẠI

Cuối cùng, sau rất nhiều những lời giải thích, nhắc nhở, thậm chí là cáu gắt…về vấn đề điện thoại (vào lớp phải cài chế độ rung và khi cần nói chuyện- học viên ra khỏi lớp để nói), lớp học cũng đã tạm thời trả lại sự bình yên. Tuy nhiên, thảng hoặc vẫn có một vài bạn ra ngoài để nói chuyện. Với vị trí của một người giáo viên yoga, mình thấy trách nhiệm của bản thân trước vấn đề này vẫn chưa kết thúc và đó là lí do để mình viết ra bài viết này.

Trước tiên, mình phải khẳng định rằng: tất cả những bạn đến với lớp học yoga đều là những con người có ý thức đến vấn đề chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, vẻ đẹp của mình. Đó là một thôi thúc từ chính bản thân các bạn mà không có bất cứ sự ép buộc nào từ bên ngoài. Tuy nhiên, cái khái niệm về sức khỏe không phải ai cũng có thể hiểu một cách đúng đắn và toàn diện- và điều đó được thể hiện khá rõ thông qua cái cách các bạn hành xử với chiếc điện thoại trong phòng tập yoga.

Mục tiêu của yoga là nhằm mang đến một sức khỏe tràn đầy về thể chất và sự tĩnh lặng, an bình nơi tâm hồn. Và đó mới chính là cái khái niệm đầy đủ về sức khỏe. Nhưng tiếc thay, phần lớn mọi người chỉ mới nhận thức về sức khỏe trong cái phạm vi của thể chất: đau bụng, đau đầu, đau tim gan phèo phổi…mới là bệnh. Nhưng lo âu, bồn chồn, mất ngủ, cáu gắt, giận dữ…thì cũng là…bình thường thôi!

Nói đến đây cũng phải thông cảm cho tình hình thực tế của đất nước ta: Việt Nam cũng vẫn còn là một quốc gia nghèo nên ngay cả việc việc chăm sóc sức khỏe thể chất cho người dân cũng vẫn còn quá nhiều thứ bất cập, còn rất nhiều người dân vẫn chưa thể tiếp cận được đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở mức độ cơ bản nhất. Vậy nên trong tiềm thức của phần lớn người dân, khái niệm sức khỏe chỉ mới dừng lại ở mức độ thể chất. Hẳn nhiên ở ta cũng đã có bác sĩ thần kinh, tâm lí nhưng thử hỏi có mấy người đã thật sự được tiếp cận đến?!

Trong khi đó ở các nước phát triển giàu có, dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã đạt đến trình độ cao và họ đã vươn tới phạm vi chăm sóc sức khỏe tinh thần. Và cũng chính vì thế mà công dân của những quốc gia này họ đã có một khái niệm khá đầy đủ và toàn diện về sức khỏe. Với những trải nghiệm cá nhân trong quá trình giảng dạy cho cả người Việt lẫn người nước ngoài, đặc biệt là các nước phát triển thì họ (người nước ngoài) vẫn lĩnh hội và thu nhận buổi học yoga một cách trọn vẹn và sâu sắc hơn người Việt mình rất nhiều, bởi phần lớn họ đã hiểu chính xác thế nào là sức khỏe.

Trở lại vấn đề của chúng ta: cũng chính vì nhận thức không đầy đủ và toàn diện về vấn đề sức khỏe nên các bạn không thể dứt ra được khỏi chiếc điện thoại, dù chỉ là 1 tiếng đồng hồ trong phòng tập yoga. Liệu bạn sẽ đạt được kết quả gì khi chỉ trong vòng một tiếng đồng hồ đó, cứ phải chạy ra chạy vào 2- 3 lượt để nghe điện thoại?! Phải nói thẳng rằng: ngay cả hiệu quả về thể chất, các bạn cũng không đạt được, chứ đừng nói chi đến hiệu quả tinh thần.

Trong Ashtanga yoga, để làm nên một động tác yoga hoàn chỉnh, một yogi cần phải đạt được 4 điểm sau

- động tác chuẩn xác

- hơi thể sâu

- điểm nhìn

- sự tập trung

Vậy nếu thẳng thắn với chính mình, các bạn đã đạt tới điểm thứ mấy trong 4 điểm đó? Nếu đến phòng tập chỉ để quơ quào các động tác thì đó là các bạn chỉ chạm tới được cái xác của yoga, mà không hiểu và lĩnh hội được cái hồn của nó. Và kết quả là chúng ta không bao giờ có thể chạm tới cửa ngõ sức khỏe tinh thần, không bao giờ có được sự tĩnh tại từ bên trong. Và đó là điều mà bản thân tôi không bao giờ mong muốn đối với các học viên của mình.

Chiếc điện thoại được làm ra để con người sử dụng, nhưng với những gì diễn ra trong phòng tập, tôi tự hỏi: ai đang sử dụng ai? Bạn đang sử dụng điện thoại hay chiếc điện thoại đã trở thành ông chủ và đang điều khiển bạn?! Bạn đang điều hành công việc hay để công việc điều hành bạn?!

Tất nhiên, có những tình huống mang tính khẩn cấp hay vô cùng cần thiết mà bạn không thể không nghe máy- thì không nói làm gì. Nhưng nếu việc giao tiếp điện thoại trở thành hệ thống và thường xuyên trong suốt các buổi tập như thế, thì tôi phải khẳng định rằng: bạn sẽ chẳng nhận được bất cứ hiệu quả nào, ngay cả ở phương diện thể chất, từ bộ môn yoga này.

Tôi cũng phân vân: có thể do các bạn chưa hiểu được sâu xa ý nghĩa của vấn đề nên chưa tạm thời vứt bỏ đi mọi thứ để toàn tâm toàn ý 1 tiếng đồng hồ trong lớp học yoga- và đó là lí do để tôi viết nên bài viết này.

Còn nếu khi đã đọc và hiểu ra vấn đề mà các bạn vẫn không thay đổi gì cả- thì lúc này, đó là sự lựa chọn của các bạn. Trách nhiệm của tôi đã hoàn tất tại đây

Đăng bởi Yoga và Cuộc Sống